ekomoderna

Jak mierzyć postęp transformacji energetycznej? Na pewno nie za pomocą energii pierwotnej . W tym poście staram się uzasadnić, że ta popularna miara jest użyteczna dla producentów paliw kopalnych, ale nie jest adekwatna do opisu zaspokojenia rzeczywistych potrzeb energetycznych. Weźmy jako pierwszy przykład węgiel. Ilość ciepła, którą wytworzy spalony w kotle, nazywamy energią pierwotną . Jeżeli produkujemy z niego elektryczność, to ponosimy konieczne straty związane z przemianami termodynamicznymi i zostaje 30-40% energii w postaci prądu. Jeżeli odejmiemy konsumpcję własną elektrowni i straty na przesyle, to prąd dostarczony konsumentom nazywamy energią końcową . A ilość ciepła, którą Kowalski otrzyma z grzejnika opornościowego lub pompy ciepła to  energia użyteczna . Energię pierwotną i końcową włożylibyśmy do szufladki z napisem "produkcja energii", a energię użyteczną do "konsumpcji energii". Źródła nietermiczne (hydro, wiatraki, panele PV) produkują od razu ele

Główną barierą rozwoju energii jądrowej jest finansowanie budowy reaktorów: kolosalny koszt gigawatowej jednostki oraz struktura wydatków zdominowana przez koszty kapitałowe (Rys. 1, Rys. 2), czyniąca ją wybitnie podatną na problemy w długiej budowie ( mediana 8 lat/GWe ). Za energię jądrową płaci się z góry i aby się zwróciła potrzebuje stabilnego kształtu rynku i przewidywalnej sytuacji politycznej przez dekady. Gdyby reaktory dało się budować w mniejszych porcjach i szybciej - np. 8 x 200 MW zamiast 1600 MW - parametry finansowe tych inwestycji znacznie poprawiłyby się i miałyby potencjalnie większą liczbę kogeneracyjnych zastosowań w przemyśle i ciepłownictwie. Na przeszkodzie małym reaktorom stoi pionowy efekt skali ( economy of scale ), czyli podzespoły reaktora względnie tanieją ($/kW) ze zwiększaniem jednostkowej mocy (Rys. 3). Dlatego pierwotnie małe reaktory urosły już w latach 60. do obecnej skali gigawata w poszukiwaniu redukcji kosztów. W prakt